Levensverhaal van Zarathustra

Er is weinig bekend over het leven van Zarathustra. Hetgeen wat we wel weten zijn verhalen en legendes die door de generatie heen zijn doorgegeven. Het gaat dus om verhalen die de mensen onthouden hebben door middel van teksten. Om die reden zal je hieronder een legendarisch, zo niet zelfs mythische verhaal over Zarathustra.

Lang geleden (circa 1780 V.C.), leefde er in het noorden van Iran een groot familie. Deze kwamen uit een noordelijke provincie van Iran, hedendaagse Azerbaijan. De familie had de naam Spitama. De hoofd van de familie genaamd Hechadaspa had twee zonen. Zijn zonen heetten Pourushaspa en Arasti.

Pourushaspa huwde met een jonge vrouw genaamd Dughdova. Er wordt gezegd dat wanneer zij 5 maanden zwanger was, zij een droom had waarin de wereld werd vernietigd. Dit maakte haar angstig en van streek. Maar toen kwam er een engel in haar droom die haar vertelde dat zij een groot profeet droeg. Deze profeet zou het in zich hebben om de vernietiging van de wereld te behoeden.

Volgens de legendes zou Dughdova op 26 maart geboorte hebben gegeven aan een jong en gezond baby. Desondanks was dit een bijzondere baby. In tegenstelling tot andere baby’s huilde hij niet. Toen hij werd geboren had hij een brede glimlach op zijn gezicht. Daarnaast had zijn gezicht een bovennatuurlijke gloed. Zijn ouders besloten toen om hem Zarathustra te noemen. De definitie van Zarathustra is gouden ster.

Arasti kreeg ook een zoon. Hij noemde zijn zoon Maidhyoimangha. De definitie hiervan is milde maan.

Zarathustra groeide op als een energieke en intelligente jongen. Hij was erg oplettend en had een scherpe geest. Hij had de eigenschap om door oppervlakte van iets heen te kijken. Hij kon de ware bedoeling, reden en diepte van iets zien. Door zijn nieuwsgierigheid en levendigheid had hij altijd vele vragen voor zijn hedendaagse priesters en leraren. Desondanks was hij maar zelfden bevredigd met het antwoord dat hij hierop kreeg.

Toen hij negen jaar was hadden een aantal van zijn vrienden geregeld dat hij een ontmoeting had met de hoofdpriester van zijn stad. Ze zouden de vragen behandelen waar Zarathustra mee zat. Dit was een debat waar Zarathustra erg naar uitkeek.

Het schijnt dat op de dag van het debat Zarathustra en de hoofdpriester uren aan het debatteren waren over de vraag waar hij mee zat. Desondanks konden geen van de beide partijen elkaar overtuigen van hun standpunt. Bepaalde vragen van Zarathustra waren zo diepgaand dat de priester verontrust was geraakt. De priester ging weg in diepe gedachten.

Zarathustra huwde met een vrouw genaamd Hvoi, dit was voor zijn openbaring. Toen Zarathustra slechts twintig jaar oud was verliet hij zijn huis voor ruim tien jaar. Zarathustra verliet zijn familie, vrienden en geboortestad om te vertrekken naar een grot. In deze grot bracht hij tien jaar van zijn leven door op zoek naar de waarheid.

Toen Zarathustra dertig jaar oud was verliet hij de grot. Terug naar zijn geboortestad. Hij was onderhand al verrijkt met een visioen waarin Ahura Mazda, de wijze heer van de schepping, en de zeven emanaties van Ahura Mazda, de Amesha Spentas als de beschermers en ambachtslieden van deze fysieke wereld. Hij werd verrijkt met de wetgeving waarop de universum voortvloeide en begreep de intern-relatie  tussen Ahura Mazda, de Amesha Spentas en de creatie. Na zijn openbaring wou Ashu Zarathustra zijn boodschap delen met de wereld. Daarom nodigde hij als eerst zijn vrienden, kennissen en familie uit om naar zijn leer te luisteren. Vervolgens lichte hij in een familiebijeenkomst zijn bevindingen toe. Nadat hij klaar was met zijn uitleg besloot zijn neef, Maedyoimaha, om hem te volgen. Hij werd de eerste volger van het geloof. Daarna aanvaarde zijn vrouw Hvoi zijn leer. Zij werd de tweede volger van het geloof. Ook zijn kinderen besloten om één voor één het geloof te aanvaarden. Het “Goede geloof”, zoals hij het zelf noemde.

Ashu Zarathustra besloot om zijn geloof met zijn medestadsbewoners te delen. Daar kwam hij een diep ingewortelde verzet tegen van priesters, die hun hele leven en levenswijze gebaseerd hadden op de oude religies. Ashu Zarathustra probeerde verschillende technieken en kwam elke keer weer op een vernieuwd oppositie en diepere verzet. Sterker nog, in de komende twaalf jaar lukte het hem om maar 22 mensen te bekeren tot het geloof, dit was inclusief zijn vrouw, kinderen en zijn eerste discipel (zijn neef).

Na het ervaren van zulke hevige frustratie en zulke heftige tegenstand van de priesters en leiders van zijn eigen land, besloot hij deze te verlaten voor andere landen. Hij mobiliseerde vervolgens zijn volgelingen, een groep van 23 man, en begon zijn emigratie.

Naar elke land en elke stad waar ze kwamen probeerde Ashu Zarathustra het ware geloof aan de mensen te leren. Jammer genoeg stoot hij elke keer op hetzelfde tegenstand. Dit was deels te danken aan het eigen belang van de heersers en priesters van het land, en deels aan de onwetendheid van de mensen en het onwil om te veranderen. Uiteindelijk hoorde hij over een wijze koning in een land vlakbij waar hij zich bevond. Het ging om Koning Vishtaspa. Hij hoorde dat het een wijze koning was, en als er iemand op de wereld zou zijn die open zou staan voor zijn leer, dan was hij het wel. Dus ze vertrokken richting zijn land.

Ashu Zarathustra was 42 jaar toen hij en zijn volgelingen uiteindelijk de zaal van koning Vishtaspa bereikten. De wijze koning had Ashu Zarathustra de gelegenheid gegeven om zijn leer toe te lichten. Hij gaf hem zelfs een publiek om toe te spreken. Hier had hij wijze mannen en hoge priesters voor uitgenodigd. Zij kregen als opdracht om te luisteren en vragen te stellen over de religie. De koning had op een wijze manier een podium gegeven voor een debat, als dat nodig was.

Tijdens het debat van Koning Vishtaspa, sprak Ashu Zarathustra elegant en beantwoorde vol overtuiging alle gestelde vragen van de wijze mannen en priesters. Nadat de wijze koning de wijsheid van Ashu Zarathustra en zijn leer zag, besloot hij deze te omarmen. Hij vroeg toen ook aan zijn ondergeschikten om te luisteren naar wat er gezegd werd en de juiste keuze te maken en Ashu Zarathustra te volgen. Dit was een grote doorbraak voor Ashu Zarathustra.

Ashu Zarathustra tijdens het debat bij Koning Vishtaspa (Shah Goshtasp in Modern Perzisch).

Alhoewel, volgens oude legendes hadden de tegenstanders van Ashu Zarathustra een samenzwering tegen hem gevoerd. Ze hadden verschillende objecten van zwarte magie in zijn kamer geplaatst en lieten de koning zijn kamer doorzoeken. Bij het zoektocht kwam de koning op deze objecten en besloot om hem gevangen te zetten. Hij werd voedsel en drinken ontzegt.

Maar het verhaal heeft wel een gelukkige wending, zoals het onvermijdelijk is bij zulke verhalen. Het schijnt dat de favoriete donkere paard van  de koning een ongeneselijke vervormingsziekte had. Geen van de artsen van de koning kon hier iets aan doen. Met tegenzin laat de koning Ashu Zarathustra zijn geneestechnieken uitoefenen op de paard. Die hij uiteraard ook doet. De koning ziet zijn verkeerde beoordeling in en omarmt alsnog zijn religie. Hij straft ook de priesters die een samenzwering tegen hem hadden gevoerd, en promoot het geloof van Ashu Zarathustra.

Toen de koning het geloof omarmde was het een doorbraak en keerpunt voor het Zoroastrische geloof. Op dat moment had Ashu Zarathustra de steun van een machtige en wijze koning. Hij kon met volkomen vrijheid en steun het geloof aan de mensen van het land toelichten. Al snel spreidde zijn woord zich uit tot over de grenzen van het land. Je zou kunnen zeggen dat als de openbaring het begin vormde van het religie, dat dit het geboorte was van het geloof zoals wij die vandaag de dag kennen.

Twee van de eerste bekeerlingen, na Koning Vishtaspa, waren de broers genaamd Frashaoshtra en Jamaspa, van de Hvogva familie. Zij worden zelfs in de Gatha’s  genoemd en blijven Ashu Zarathustra’s discipels tot op het einde.

Er is ook een andere legende, waarbij Ashu Zarathustra een boom plantte in Kashmar. Dit word ook genoemd in de Shahnameh. Het schijnt dat hij hier een Cyprus-boom had geplant die voor millenniums lang groeide. Het stond bekend als “Sarv-e Kashmar”. Het schijnt dat deze boom door bleef groeien vanaf het moment dat Ashu Zarathustra deze plantte, tot het moment dat Caliph al-Mutawaqqil bevel gaf om deze te kappen in het jaar 861.

De Shahnameh van Ferdowsi zegt dat in de zevenenzeventigste jaar van het leven van Ashu Zarathustra de Turaanse leger het land van Koning Vishtaspa had veroverd. Het Turaanse leger viel vervolgens een vuurtempel binnen waar zij acht priesters met brute geweld van het leven beroofden die aan het bidden waren. Ashu Zarathustra was daar ook tijdens het gebed en werd geraakt door de dolk van Turbaratur (Bratrakarash), en werd ter plaatse een martelaar.